Sách dịch được coi là cầu nối văn hoá, tri thức giữa các quốc gia. Thời điểm hiện tại có hàng trăm, hàng nghìn những cuốn sách tiếng nước ngoài được chuyển ngữ và lưu hành tại Việt Nam. Song song với những tập sách về phát triển tiềm năng con người thì sách dịch văn học, văn hoá cũng đã và đang nhận được sự quan tâm đặc biệt lớn của các Quốc gia. Gần đây nhất, những sự kiện về dịch sách tiếng Hàn, tiếng Nga được triển khai và đã nhận được sự chú ý đặc biệt của cộng đồng những ngời yêu sách. Tuy nhiên, qua đó – người ta cũng thấy được những khó khăn – trăn trở của các nhà xuất bản, các dịch giả yêu nghề … Hãy cùng PROLING điểm qua một số những sự kiện về sách đặc biệt 2017 này.
Những sự kiện gây chú ý về sách dịch 2017
Hai ngày qua (6 – 7.9), hội trường D Trường ĐH KHXH-NV TP.HCM tấp nập giới học thuật, dịch giả, đại diện các NXB và sinh viên khoa Hàn Quốc học tham gia hội thảo quốc tế “Hiện trạng và tương lai của dịch và xuất bản văn học Hàn Quốc (HQ) ở châu Á”.
Ông Kim Jong-cheol (Đại học quốc gia Seoul) cho biết việc dịch thuật và xuất bản văn học HQ nói chung và văn học cổ điển HQ nói riêng tại châu Á nằm trong kế hoạch lâu dài của HQ. Các học giả khác cũng nhất trí rằng văn học HQ cần được chọn dịch trên mối quan hệ tương hỗ với các nước, phải tiêu biểu và kích thích được trí tưởng tượng, đặc biệt phải được bản địa hóa rất gần gũi với độc giả mỗi nước. Từ năm 2011 đến nay, Viện Dịch văn học HQ đã liên tục tổ chức hội thảo và tài trợ toàn bộ chi phí dịch thuật, xuất bản cho các đơn vị xuất bản VN. Số đầu sách văn học HQ xuất bản tại VN đã tăng từ 62 (năm 1983 – 2011) lên 149 (2012 – tháng 8.2017). Một số nhà văn HQ có sách xuất bản tại VN cũng đã được phía HQ đưa sang giao lưu với độc giả Việt.
Cũng liên quan tới sự kiện sách dịch tiếng Hàn thì mới đây Ngày 1-9, Công ty cổ phần Truyền thông và Văn hóa Con Sóc giới thiệu bản quyền sách Kyowon tại Trung tâm giao dịch bản quyền Con Sóc – Phố sách Hà Nội 19-12, gồm 150 bộ sách mới của Kyowon tới các Nhà Xuất bản, công ty sách, phát hành, kênh phát thanh – truyền hình giáo dục trẻ em, công ty truyền thông kỹ thuật số, phát hành phần mềm game giáo dục trong nước, với các hình thức sách in, sách điện tử, phim hoạt hình, audio-CD… 150 bộ sách này thuộc nhiều thể loại: Văn học (cổ tích, kinh điển, sáng tác mới) – Khoa học – Toán học – Xã Hội – Tiếng Anh cho trẻ từ 3-15 tuổi và tủ sách giáo dục sớm cho trẻ 0-36 tháng. Đây là hoạt động nhằm mục đích tăng giao lưu, hợp tác và liên kết xuất bản giữa các NXB, công ty Xuất bản trong nước với Tập đoàn xuất bản Kyowon Hàn Quốc.
Bà Đinh Thị Phương Thảo – Giám đốc, Tổng biên tập NXB Văn hóa Văn nghệ TP.HCM, cho biết NXB của bà đã xuất bản được 10 đầu sách văn học cổ điển HQ có giá trị và 7 cuốn sách thuộc dự án nghiên cứu phục vụ giáo dục, qua sự tài trợ từ Viện Dịch thuật văn học HQ. Bà Thảo cũng thừa nhận sách văn học hiện đại của HQ vẫn dễ bán hơn sách văn học cổ điển do không kén người đọc, nội dung lại dễ hiểu, gần gũi.
Dự án dịch sách văn học Nga công bố hoàn thành thêm 4 tác phẩm.
Mới đây, Tại Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga đã công bố và giới thiệu 4 tác phẩm được văn học có giá trị được dịch thuật từ tiếng Nga sang tiếng Việt bao gồm : “Đầu xanh tuổi trẻ” của Fedor Dostoevsky, hài kịch thơ “Khổ vì trí tuệ” của Alexandr Griboedov và các tuyển tập truyện ngắn của các nhà văn Nga đương đại “Kinh nghiệm tình ái” và “Đôi cánh”
Dự án này được khởi đầu vào năm 2012 theo chỉ thị của Tổng thống Liên bang Nga, theo đó các cơ quan chức năng của Nga đã xây dựng một chương trình xuất bản sách văn học Nga dịch sang tiếng Việt và văn học Việt sang tiếng Nga. Tính đến nay, hàng chục đầu sách văn học kinh điển và đương đại của Nga đã được chuyển ngữ sang tiếng Việt, với sự hỗ trợ của Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội, Quỹ hỗ trợ phổ biến văn học Nga tại Việt Nam, Hội dịch thuật với sự tài trợ của Ngân hàng VTB, cùng nhiều cơ quan liên quan của hai bên.
Tin tức liên quan :
- Thêm 4 cuốn sách dịch tiếng Nga sang tiếng Việt về văn hoá Nga.
- Dịch thuật sách tiếng Hàn chuyên ngành.
- Danh sách các đơn vị tham gia dự án dịch sách Văn hoá – xã hội tiếng Hàn sang tiếng Việt.
- Vì sao người trẻ lại không mặn mà với dịch sách văn học?
- Các dịch giả có tần xuất ra sách đều nhất.
- Công ty chuyên nhận dịch thuật sách đa ngôn ngữ
Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền Nga tại Việt Nam, Ngài Konstantin Vasilevich Vnukov nhấn mạnh: “Dự án dịch và xuất bản các tác phẩm văn học kinh điển Nga nổi tiếng trên toàn thế giới sang tiếng Việt và các kiệt tác văn học Việt Nam sang tiếng Nga đang được thực hiện tại Việt Nam từ năm 2012 và là một trong những phần cấu thành quan trọng trong hợp tác nhân văn giữa Nga và Việt Nam. Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội, Quỹ hỗ trợ phổ biến văn học Nga tại Việt Nam, và đồng thời Hội dịch thuật với sự tài trợ của Ngân hàng VTB là các tổ chức chịu trách nhiệm thực hiện dự án này tại Việt Nam. Nhờ hoạt động chung vô cùng gian lao của các đồng nghiệp Nga và Việt Nam, hoạt động giới thiệu cho công chúng Việt Nam các tác phẩm nổi tiếng của nền văn học Nga đã được tiến hành hơn 5 năm nay”.
Dịch giả Nguyễn Chiến, giáo viên ĐH Hà Nội, đại diện cho nhóm dịch giả tham gia Dự án này chia sẻ: “Hơn ba mươi năm qua, là giáo viên trường Đại học Hà Nội, chúng tôi đã giảng dạy các môn Văn học Nga và Văn học Xô viết. Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, hợp tác nhân văn là cơ sở cho các nước đối tác xây dựng mối quan hệ trong nhiều lĩnh vực khác. Văn học Nga đã có ảnh hưởng to lớn đến việc hình thành phong cách sáng tác của các tác giả Việt Nam. Trong hơn nửa thế kỷ qua, tôi cùng với đội ngũ đồng nghiệp dịch giả đã dịch không ít các tác phẩm văn học Nga, và vẫn còn rất nhiều việc phải làm đang chờ chúng tôi phía trước. Vì vậy, tôi mong rằng sẽ có thêm nhiều dịch giả trẻ tuổi, mà hiện nay chúng ta đang rất thiếu, sẽ được bổ sung để kế thừa kinh nghiệm và nghệ thuật dịch”.
